Phục hồi chức năng bệnh nhân tai biến mạch máu não
Tai biến mạch máu não hay đột quỵ não được biết đến là “kẻ giết người thầm lặng” trong xã hội hiện nay. Là một trong ba nguyên nhân gây tử vong hàng đầu thế giới, tai biến mạch máu não trở thành nỗi ám ảnh cho con người đặc biệt là những bệnh nhân cao huyết áp. Theo thống kê tại một số trung tâm tim mạch cho thấy 30% những người ở lứa tuổi 25 – 40 tuổi có nguy cơ bị tai biến mạch máu não. Điều này cho thấy căn bệnh này ngày càng có xu hướng trẻ hoá và không có dấu hiệu dừng lại về tỷ lệ bệnh nhân
Không phải ngẫu nhiên mà tai biến mạch máu não lại là một trong ba nguyên nhân gây ra tử vong hàng đầu hiện nay. Theo thống kê năm 2015, mỗi năm Việt Nam có hơn 200.000 người bị tai biến mạch máu não, hơn 50% trong số đó tử vong và 90% số người sống sót sau đột quỵ phải sống chung với các di chứng về thần kinh và vận động.
Nếu bạn hoặc người thân không may bị tai biến mạch máu não hãy liên hệ 08999.89.115 để được tư vấn , khám và chữ bệnh đúng chuyên môn nhất .
Sau khi bệnh nhân đã thoát khỏi tình trạng hiểm nghèo từ 36-72h thì nên tập phục hồi chức năng các sớm càng tốt , nhiều người lầm tưởng để bệnh nhân cả tháng trời không tập lúc đó nguy cơ tàn phế cao , điều trị lâu dài hơn và tốn kém hơn.
Tai biến mạch máu não là gì ?
Tai biến mạch máu não (hay còn gọi là đột quỵ não) là một hội chứng lâm sàng của hiện tượng đột ngột mất chức năng não cục bộ cấp tính kéo dài trên 24 giờ hoặc gây tử vong trong 24 giờ. Tình trạng não thiếu sót chức năng, bị tổn thương do nguyên nhân mạch máu (thiếu máu não hoặc chảy máu não) gây ra triệu chứng thần kinh khu trú hoặc toàn thể biểu hiện nhanh, không do chấn thương.
Là bệnh lý do tổn thương não đột ngột bởi các mạch máu bị vỡ hoặc tắc nghẽn. Máu không thể mang oxy và chất dinh dưỡng lên nuôi não dẫn đến tình trạng thiếu máu não. Lúc này não sẽ ngừng hoạt động hoặc chết đi trong vài giây đến vài phút. Các phần não khi bị chết thì phần cơ thể tương ứng cũng theo phản xạ ngừng hoạt động. Một vài biểu hiện thường thấy như: liệt nửa người, hôn mê, mất cảm giác, khó nói hoặc không thể nói,… Tai biến mạch máu não gồm 2 loại:
Xuất huyết não: Xảy ra khi máu thoát khỏi thành mạch chảy vào nhu mô não.
Nhồi máu não hoặc thiếu máu não cục bộ (nhũn não): xảy ra khi một nhánh mạch bị tắc nghẽn, tại nhánh đó bị thiếu máu và gây hoại tử.
2. Những người có nguy cơ mắc tai biến mạch máu não .
Tai biến mạch máu não là căn bệnh không loại trừ bất kì ai bởi rất nhiều yếu tố tiềm ẩn gây bệnh. Đặc biệt hiện nay căn bệnh này ngày một phổ biến và có xu hướng trẻ hoá. Dưới đây là những nhóm người dễ mắc tai biến mạch máu não:
Người cao tuổi (trên 50 tuổi) có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người trẻ, tỉ lệ mắc bệnh ở nam cao hơn nữ.
Người cao huyết áp, khi huyết áp thay đổi đột ngột dễ dẫn đến tai biến.
Người mắc bệnh tim mạch và các bệnh liên quan đến hệ thống tuần hoàn, mỡ máu, nhồi máu cơ tim, bệnh mạch vành.
Người béo phì và đái tháo đường cũng dễ mắc các bệnh về tai biến.
Những người có tiền sử gia đình mắc bệnh đột quỵ, mỡ máu, ít vận động, sử dụng nhiều chất kích thích cũng nên chú ý.
Người tỉ mỉ, hay tính toán, nghĩ ngợi, dễ xúc cảm, những người luôn phải đối diện với các tác nhân tâm lý, hồi hộp, căng thẳng, hay bi quan.
3. Triệu chứng và nhận biết bệnh tai biến mạch máu não ?
Là căn bệnh nguy hiểm hàng đầu lại có rất ít triệu chứng lâm sàng trước khi bộc phát nên có nhiều đối tượng bệnh nhân đang khoẻ mạnh mà đột ngột bị tai biến mạch máu não, không kịp hỗ trợ điều trị dẫn đến nguy hiểm tới tính mạng. Dưới đây là một số triệu chứng của tai biến mạch máu não mà bạn nên lưu tâm.
Chảy máu não
Hiện tượng thường gặp là chảy máu não vùng trong do tăng huyết áp ở người cao tuổi (chiếm 75%). Nó là những cơn ù tai, đau đầu đột ngột, đạt cường độ nặng nề từ những phút đầu và kéo dài hàng giờ.
– Ở giai đoạn đầu thường rất đột ngột, bệnh nhân ngã vật, đầu đau như búa bổ và hôn mê nặng. Nhưng cũng có thể giai đoạn đầu bằng cơn đau dữ dội và đỡ dần trong 1-2 giờ. Ba hội chứng nổi bật là hôn mê, liệt nửa người và rối loạn thực vật.
– Nếu bệnh tiến triển có đến khoảng 2/3 bệnh nhân tử vong. Tử vong thường xảy đến từ giờ đầu hoặc cuối tuần đầu. Sau 10 ngày đầu đỡ nguy hiểm hơn nhưng vẫn có thể tử vong vì các biến chứng khác. Về sau có thể tái phát và để lại nhiều di chứng nặng nề.
Chảy máu màng não
Biểu hiện là cơn nhức đầu đột ngột, dữ dội sau đó mất dần ý thức. Với các hội chứng như rối loạn ý thức, rối loạn thần kinh thực vật, hội chứng màng não. Với trường hợp nặng có thể hôn mê, sốt cao, tử vong. Nhiều người bệnh qua khỏi nhưng mắc những di chứng như nhức đầu, rối loạn tâm thần. Bệnh có thể tái phát, và lần sau lúc nào cũng nặng hơn lần trước.
Khối máu tụ trong não
Hay còn gọi là máu tụ tự phát trong não. Người bệnh khi bị máu tụ cần đường giải quyết ngay bằng cách phẫu thuật kịp thời. Triệu chứng là những cơn hôn mê ngắt quãng đến vài ngày rồi tỉnh, rồi lại hôn mê triền miên. Cũng có khi hôn mê sau khi đã liệt nửa người. Khối máu tụ có thể to dần như một khối u.
Nhũn não
Có hai trường hợp là tắc mạch và lấp mạch. Tùy vị trí tổn thương mà có những hội chứng lâm sàng khác nhau. Ở giai đoạn phát bệnh có thể hôn mê vừa hoặc nhẹ, rối loạn thực vậy ở mức trung bình. Nếu qua được giai đoạn cấp tính bệnh sẽ dần phục hồi nhưng để lại di chứng. Phải đề phòng các biến chứng do nằm lâu, có thể là mất lời nói vận động.
4. Biến chứng nguy hiểm của tai biến mạch máu não.
Tai biến mạch máu não qua đi hầu hết đều để lại di chứng. Tùy thuộc vào mức độ bệnh mà người bệnh có thể gặp các di chứng nặng nhẹ khác nhau. Những di chứng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người bệnh, trở thành áp lực đối với người thân, người chăm sóc. Các di chứng do bệnh tai biến mạch máu naox có thể xảy ra như sau:
Liệt nửa người
Liệt nửa người dẫn đến tàn tật là di chứng nặng nề nhất của tai biến, khiến bệnh nhân khó khăn trong vận động. Người bệnh không thể tự chăm sóc bản thân mà phải phụ thuộc vào người khác. Bên cạnh đó do việc nằm nhiều mà người bệnh có thể gặp thêm các biến chứng như viêm loét da, viêm đường tiết niệu, nhiễm trùng….có thể gây ra tử vong.
Rối loạn nhận thức
Do tế bào não bị tổn thương nên người bệnh hay quên, suy giảm trí nhớ, luôn trong trạng thái không tỉnh táo, lơ mơ…lâu dần bệnh sẽ phát triến thành sa sút trí tuệ, khiến người bệnh không hiểu được lời nói của người khác, mất khả năng nhận biết không gian, thời gian, quên mất khả năng chăm sóc bản thân: tắm giặt, vệ sinh cá nhân…mọi sinh hoạt đều phải dựa vào người khác.
Rối loạn ngôn ngữ
Sau cơn tai biến, bệnh nhân có thể gặp tổn thương dẫn đến rối loạn ngôn ngữ. Trong trường hợp này, người bệnh khó biểu đạt được suy nghĩ thành lời nói, nói ngọng, nói lắp, âm điệu và ngữ điệu biến đổi. Người bệnh dễ bị cô lập, khó hòa nhập với cộng đồng, từ đó có thể bị trầm cảm.
Rối loạn thị giác
Bệnh nhân tai biến có thể bị rối loạn thị giác, khiến cho mắt nhìn mờ một bên hoặc cả hai bên. Nặng hơn, người bệnh có thể mù một phần hoặc toàn bộ, mắt thâm quầng, đau mắt.
Rối loạn cơ tròn
Khi có biểu hiện rối loạn cơ tròn, người bệnh sẽ xuất hiện các triệu chứng tiểu khó, bí tiểu, đại tiểu tiện không tự chủ, đại tiện bí….ảnh hưởng đến quá trình chăm sóc người bệnh..
Những biến chứng nguy hiểm sau tai biến mạch máu não đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần và phí tổn tài chính cho người bệnh, gia đình và xã hội. Vì vậy các phương pháp điều trị tai biến mạch máu não cần phải tiến hành ngay từ đầu thì người bệnh mới có khả năng phục hồi bệnh, tiết kiệm chi phí.
5. Cách xử trí khi gặp bệnh nhân tai biến mạch máu não.
Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu, điều tra nhưng đến nay trên thế giới vẫn chưa có phương pháp nào được công nhận có hiệu quả chắc chắn với căn bệnh tai biến mạch máu não. Vì thế cần có cách xử lý và phòng bệnh kịp thời.
1. Cách sơ cứu, cấp cứu khi gặp người bệnh
Hệ thần kinh não bộ của người bệnh tai biến mạch máu não có thể bị tàn phá nhanh chóng khi không kịp thời có cách xử lý. Cách xử lý ban đầu khi phát hiện người bị tai biến mạch máu não :
Đỡ bệnh nhân dậy, không để té ngã, để bệnh nhân nằm ở chỗ thoáng.
Không cố di chuyển phẩn đầu bệnh nhân, cần để yên và nới rộng quần áo và giữ ổn định nhịp tim, nhịp thở.
Giữ cho phần đầu mát, thân người giữ ấm. Dùng đá lạnh để giảm cảm giác đau nhức đầu. Giữ ấm thân nhiệt để tránh bị co giật.
Quan sát bệnh nhân còn tình hay đã hôn mê. Nếu còn tỉnh thì nhanh chóng gọi xe cấp cứu tới. Nếu đã hôn mê và ngừng thở thì cần hô hấp nhân tạo ngày để kịp thời cung cấp lượng oxy cho máu và não.
Không cho bệnh nhân ăn hay uống bất cứ dược phẩm gì.
Điều cần thiết để bạn nhận biết và cần có cách xử ký kịp thời, sử dụng tất cả các kỹ thuật hồi sức cấp cứu và phục hồi chức năng. Ngay cả khi bệnh đã qua cơn nguy kịch vẫn phải tiếp tục hồi phục chức năng để hạn chế di chứng. Cân nhắc khi có hiện tượng dị dạng mạch máu bị vỡ và khối máu tụ ở não. Cần phối hợp thêm các phương pháp vật lý trị liệu, y học cổ truyền như châm cứu, liệu pháp phản xạ thần kinh để phục hồi di chứng.
2. Hỗ trợ dự phòng bệnh tai biến mạch máu não
Dấu tích Dự phòng cấp 1: Nhằm tránh mắc bệnh tai biến mạch máu não
Cần hỗ trợ điều trị và phòng tránh các bệnh gây tai biến như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, tránh căng thẳng thần kinh, không dùng chất kích thích như bia rượu, thuốc lá,… cần khám tại các cơ sở y tế khi có các triệu chứng đau đầu, chóng mặt, khó ở, mệt mỏi,… để được phát hiện và hỗ trợ điều trị kịp thời.
Dấu tích Dự phòng cấp 2: Nhằm tránh tái phát bệnh tai biến mạch máu não
Cần chú ý hỗ trợ điều trị để phòng ngừa bệnh tái phát. Không làm những công việc nặng nề, quá sức, không ăn nhiều chất béo, chất ngọt, không ăn quá mặn, ăn nhiều hoa quả, hỗ trợ điều trị các bệnh như cao huyết áp, đái tháo đường, bệnh tim mạch,… Tăng cường vận động tại nhà và vật lý trị liệu. Sử dụng thuốc theo đơn và theo chỉ định của bác sĩ, tái khám theo hẹn. Cần chú trọng xứ lý và phòng bệnh cũng như tái phát bệnh để tránh những trường hợp nguy hiểm có thể xảy ra.
6. Điều trị tai biến mạch máu não
Giai đoạn cấp tính : Khi phát hiện bệnh nhân tai biến mạch máu não nhanh chóng đưa tới cơ sở chuyên khoa y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời .
Giai đoạn phục hồi : Thường từ 5-7 ngày sau khi nhập viện cần tập phục hồi chức năng nhẹ nhàng cho bệnh nhân kết hợp xoa bóp , bấm huyệt và châm cứu của đông y cho tác dụng điều trị bệnh và phục hôi tránh thương tật , tàn phế cho bệnh nhân rất hiệu quả .
Sau khi bệnh nhân ổn định xuất viện người nhà cần tập phục hồi chức năng tích cực cho bệnh nhân , nếu không biết tập nên mời bác sĩ đến nhà trợ giúp.
Đông Y Thiên Minh nhiều năm kinh nghiệm phục hồi di chứng tai biến mạch máu não giúp bệnh nhân không bị tàn phế có thể sinh hoạt và làm việc bình thường sau khi điều trị .
Hiện chúng tôi có 5 cơ sở y khoa trên các quận địa bàn Hà Nội và ngoài ra chúng tôi còn có dịch vụ bác sĩ gia đình khám và tập phục hồi tại nhà bệnh nhân , hướng dẫn người nhà tập phục hồi cho bệnh nhân, cách chăm sóc, chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân mau khỏe nhất .
Hãy liên hệ 08999.89.115 để đươc tư vấn tận tình chu đáo nhất.
Thiên Minh Y Khoa ” Sáng từ tâm , vinh từ đức “
Trích nguồn : Bệnh tai biến mạch máu não
